Lirycznie, chociaż często poważnie

Wieszcz, który układa wszystko po mistrzowsku
“Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza jest swoistym zespoleniem epiki, liryki i dramatu, zamkniętym w dwunastu księgach pisanych trzynastozgłoskowcem. Opowiada nie tylko o zwyczajach i tradycjach polskiej szlachty, ale pokazuje w jaki sposób podejmowano się walki z zaborcą, kultywowano obyczaje i pielęgnowano czystość języka oraz jak ważnym było stawanie w obronie kraju. Całość rozgrywa się w czasie kampanii napoleońskiej, która daje nadzieję na pokonanie Moskali i wiarę w odizolowanie się od wpływów rosyjskich. Poza polityką mamy też historię o miłości, a właściwie kilku. Zarówno tych szczęśliwych, jak i tragicznych, bolesnych i nie do końca przemyślanych w skutkach.
Naszą podróż do idyllicznej krainy rozpoczynamy od powrotu tytułowego bohatera w rodzinne strony. Dwudziestolatek przyjeżdża na prośbę stryja, który chce, by ten przejął po nim gospodarstwo i błyskawicznie się ustatkował. Młodzieńcowi nie podoba się ten pomysł, ponieważ chciałby jeszcze zażyć uroków życia i oddać się zabawie. Kilka dni, które spędzi w lipcu w Soplicowie nie tylko zmienią jego podejście do sprawy, ale też rzucą nowe światło na sylwetkę jego ojca, o którym nie wiedział do tej pory zbyt wiele.
Zakochany Jacek, walczący ksiądz
Najbardziej dualistyczną postacią epopei jest ojciec Tadeusza, Jacek, który w młodości, mimo wielkiego patriotyzmu był uznawany za szlachcica porywczego, nie do końca godnego zaufania oraz popadającego w nadmierną agresję. Mężczyzna zmieni się po tym, gdy zakocha się z wzajemnością w córce hrabiego – Ewie. Bohater nie wie, że decyzja Stolnika odnośnie jego ewentualnego małżeństwa zmieni jego życie na zawsze. Pod jej wpływem Jacek, paliwoda i awanturnik, jeszcze raz podda się swojej porywczej naturze.
Po dokonanej przemianie, już jako ksiądz Robak, będzie nakłaniał do patriotycznych aktów. Wierzy, że może jeszcze dokonać czegoś dobrego, chce, by jego grzechy z przeszłości zostały mu wybaczone. Sprawy komplikują się po powrocie do Soplicowa, gdzie czeka na niego spotkanie z Gerwazym, który nade wszystko pała do niego nienawiścią.